Οι παραθυρεοειδείς αδένες βρίσκονται σε στενή ανατομική σχέση με τον θυρεοειδή αδένα – συνήθως στην οπίσθια επιφάνειά του. Διαφέρουν από αυτόν στο χρώμα (υποκίτρινο) και στην υφή. Συνήθως είναι τέσσερις, αλλά παρουσιάζουν και αρκετές ανατομικές παραλλαγές τόσο στον αριθμό, όσο και στην εντόπισή τους (μπορεί να βρίσκονται ακόμη και στο μεσοθωράκιο σε ανατομική σχέση με τον θύμο αδένα).
Οι παραθυρεοειδείς αδένες εκκρίνουν την παραθορμόνη (PTH), η οποία συμμετέχει στον μεταβολισμό του ασβεστίου μαζί με την καλτσιτονίνη και την Vit D. Η πτώση του ασβεστίου στο πλάσμα, είναι το ερέθισμα για την έκκριση της, ενώ η Vit D και η υπασβεστιαιμία την αναστέλλουν. Τα προβλήματα ξεκινούν όταν έχουμε υπερέκκριση παραθορμόνης. Αυτό συμβαίνει όταν έχουμε κάποιο αδένωμα, υπερπλασία ή και καρκίνωμα (σπάνια) των παραθυρεοειδών αδένων. Βέβαια το πιο συχνό είναι το αδένωμα.
Η αύξηση του ασβεστίου στο αίμα είναι η άμεση συνέπεια αυτού του προβλήματος και κλινικά παρουσιάζονται:
- Ανορεξία
- Ναυτία
- Έμετοι
- Διάρροιες
- Μυική αδυναμία
Και λόγο της μεγάλης απορρόφησης ασβεστίου από τα οστά έχουμε τα ακόλουθα:
- Αυτόματα κατάγματα
- Μυϊκούς πόνους
- Λίθους στους νεφρούς
- Ψυχωσικές διαταραχές
Διάγνωση παθήσεων παραθυρεοειδών αδένων
Η διάγνωση γίνεται με:
- Εξετάσεις αίματος για Ca++ και PTH
- Υπέρηχο τραχήλου
- Σπινθηρογράφημα
- Ακτινογραφίες που δείχνουν έντονη οστεοπόρωση
Θεραπεία παθήσεων παραθυρεοειδών αδένων
Η χειρουργική θεραπεία είναι εκ των ουκ άνευ. Πρέπει να γίνει σωστός και λεπτομερής προεγχειρητικός έλεγχος για τον ακριβή εντοπισμό του πάσχοντος αδένα ή αδένων (με αφαιρετικό σπινθηρογράφημα). Έτσι η χειρουργική, σε συνδυασμό με την τεχνολογία του 21ου αιώνα, εξαλείφει πλήρως κάθε προεγχειρητικό ή διεγχειρητικό πρόβλημα και ο ασθενής επιστρέφει υγιής στην καθημερινότητα του.